ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 1 – Π1 (Μαθητές τάξεων Δ', Ε' και Στ' Δημοτικού)

 

Θεματική Ενότητα 1: Mικροί σκηνοθέτες εν δράσει.

Περιγραφή:

Στο παρόν μάθημα, οι μαθητές/τριες θα γνωρίσουν, μέσα από τη θεωρία και την πράξη, τις βασικές αρχές της Σκηνοθεσίας για τον Κινηματογράφο και για το Θέατρο, μέσα από βιωματικές και εργαστηριακές μορφές μάθησης και διδασκαλίας. Πιο συγκεκριμένα, μέσα από κατάλληλα επιλεγμένα αποσπάσματα ταινιών και σεναρίων ή αφηγήσεων, επισημαίνεται ο ρόλος της Σκηνοθεσίας στον Κινηματογράφο. Αναπτύσσεται ο δημιουργικός συσχετισμός με τις άλλες ειδικότητες, όπως  είναι οι ακόλουθες: Διεύθυνση Φωτογραφίας, Μοντάζ, Σκηνογραφία, Μουσική, Ερμηνεία έτσι ώστε να αναδειχθούν οι βασικές αρχές της Κινηματογραφικής Γλώσσας. Επιπροσθέτως, οι συμμετέχοντες έρχονται σε επαφή με τη Σκηνοθεσία για το Θέατρο και με τη χρήση των Ψηφιακών Τεχνολογιών, αξιοποιώντας δημιουργικά τον Κινηματογράφο στη σκηνοθεσία για το Θέατρο και τις Παραστατικές Τέχνες.

Το μάθημα έχει βιωματικό χαρακτήρα και πραγματοποιείται μέσα από πρακτική άσκηση και συζήτηση σε ομάδες, με την παροχή και την αξιοποίηση του  κατάλληλου τεχνολογικού και κινηματογραφικού εξοπλισμού. 

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:

Οι μαθητές – μαθήτριες που θα παρακολουθήσουν τη ενότητα «Mικροί σκηνοθέτες εν δράσει» θα μπορούν:

• να κατανοήσουν τι είναι η Σκηνοθεσία για τον Κινηματογράφο και για το Θέατρο
• να αποδομούν μία σκηνή ταινίας σε πλάνα
• να αναγνωρίζουν και να κατονομάζουν τη συμβολή των συνεργατών του Σκηνοθέτη
• να συμμετέχουν σε ένα μικρό συνεργείο που στόχο έχει να γυρίσει μία σύντομη σκηνή
• να αντιλαμβάνονται βιωματικά τη συνεργασία, το συντονισμό και το στόχο ενός συνεργείου προκειμένου να οπτικοποιήσει μία σκηνή.
• να συναισθανθούν τη σημασία της ομαδικής εργασίας στο θέατρο και στον κινηματογράφο
• να αφομοιώσουν τις βασικές προσεγγίσεις της Σκηνοθεσίας για το Θέατρο με τη χρήση της Τεχνολογίας και του Κινηματογράφου στη «ζωντανή σκηνή».

 

Θεματική Ενότητα 2: Μουσική, γλώσσα και νους

Περιγραφή:

Γιατί μας αρέσει η μουσική; Είναι η μουσική μία γλώσσα; Είναι μήπως η γλώσσα μία μουσική; Πώς δουλεύει ο εγκέφαλός μας όταν ακούμε ή παίζουμε μουσική, και πώς όταν μιλάμε; Αυτά και άλλα παρόμοια βασικά ερωτήματα θα προσπαθήσει να απαντήσει αυτό το μάθημα. Οι μαθήτριες / μαθητές θα εισαχθούν σε βασικές έννοιες που έχουν σχέση με τη μουσική αντίληψη, το συναίσθημα που εγείρει η μουσική, και πώς η μουσική σχετίζεται με τη γλώσσα, χρησιμοποιώντας διαφορετικά οπτικοακουστικά παραδείγματα και παιχνίδια. Μέσα σε αυτό το μάθημα θα ειπωθούν επίσης βασικά στοιχεία δομής του εγκεφάλου και νευροεπιστήμης, και θα συζητηθεί η σχέση εγκέφαλου και νου.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:

Οι μαθητές – μαθήτριες που θα παρακολουθήσουν τη ενότητα «Μουσική, Γλώσσα και Νους» θα μπορούν:

• να κατανοήσουν βασικές έννοιες της μουσικής ψυχολογίας
• να προβληματιστούν πάνω στη σχέση μεταξύ μουσικής και γλώσσας ως γνωσιακές διεργασίες
• να κατανοήσουν τι είναι ο νους, τι ο εγκέφαλος, και πώς σχετίζονται

 

Θεματική Ενότητα 3: Ιστορία της Τέχνης

Περιγραφή:

Η θεματική ενότητα θα χωριστεί σε δύο μέρη. Κατά το πρώτο μέρος, οι μαθητές και οι μαθήτριες θα γνωρίσουν μέσα από αντιπροσωπευτικά έργα διαφορετικών ιστορικών  περιόδων που πραγματεύονται παρόμοια θέματα τι σημαίνει τεχνοτροπία στη ζωγραφική και πως αυτή διαμορφώνει τους διακριτούς τρόπους καλλιτεχνικής έκφρασης στο πέρασμα των χρόνων. Έτσι θα γίνει αντιληπτό ποιο είναι το αντικείμενο της ιστορίας της τέχνης (η ιστορία των τεχνοτροπιών) και πώς αυτή είναι αλληλένδετη με τις εκάστοτε κοινωνικοπολιτικές συνθήκες εντός των οποίων δραστηριοποιούνται οι καλλιτέχνες.

Κατά το δεύτερο μέρος, το μάθημα θα εστιάσει στη μορφή του παιδιού σε διαφορετικές χρονικές στιγμές της νεοελληνικής τέχνης. Μέσα από την εξέταση συγκεκριμένων έργων (Προσωπογραφία Κωνσταντίνου Μ. Μελά του Νικηφόρου Λύτρα, Το ψάθινο καπέλο του Νικόλαου Λύτρα, Η αποστήθιση του Νικόλαου Γύζη και Η Δροσούλα του Σπύρου Βασίλειου) θα ασκηθούν στην αναγνώριση των μορφικών και θεματολογικών διαφορών στην αποτύπωση του παιδιού στον καμβά από σημαντικούς εκπροσώπους της νεοελληνικής τέχνης του 19ου και του 20ού αιώνα.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:

Οι μαθητές – μαθήτριες που θα παρακολουθήσουν τη ενότητα «Ιστορία της Τέχνης» θα μπορούν:

• να περιγράφουν με προσοχή και ακρίβεια ένα ζωγραφικό έργο,
• να διακρίνουν τους τρόπους που χειρίζεται ο ζωγράφος το σχέδιο και το χρώμα,
• να εντοπίζουν εκείνα τα στοιχεία που έχουν έναν συμβολικό χαρακτήρα σε ένα ζωγραφικό έργο.

 

Θεματική Ενότητα 4: Γίνε ένας μικρός γραφίστας

Περιγραφή:

Στόχος της Θεματικής Ενότητας είναι η εισαγωγή των μαθητών και μαθητριών στον κόσμο της γραφιστικής και του οπτικού σχεδιασμού, συνδυάζοντας τη δημιουργικότητα, την τεχνολογία και τις βασικές αρχές της οπτικής επικοινωνίας. Λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες της ομάδας στόχου, η ενότητα θα επικεντρωθεί στην εμπειρική και πρακτική διάσταση της γραφιστικής και θα εισάγει με παιγνιώδη τρόπο τους/τις μαθητές/τριες σε απλές διαδικασίες δημιουργίας οπτικών συνθέσεων μέσω ελεύθερα διαθέσιμου λογισμικού. Η ενότητα στοχεύει έτσι στην εξοικείωσή τους με τη χρήση των ψηφιακών εργαλείων και τεχνικών για τη δημιουργία μιας απλής αλλά ισορροπημένης οπτικής σύνθεσης και στην κατανόηση των δυνατοτήτων  για να δημιουργούν αισθητικά επιτυχείς οπτικές συνθέσεις, μέσω των οποίων εκφράζουν τις ιδέες και τα συναισθήματά τους. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, επιδιώκεται οι μαθητές/τριες να ενθαρρυνθούν να συνεχίσουν περαιτέρω τη δημιουργική ενασχόλησή τους με τα ψηφιακά αυτά εργαλεία και τελικά να εμπνευστούν για να εισέλθουν στον κόσμο της γραφιστικής και των εικαστικών τεχνών γενικότερα.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:

Οι μαθητές – μαθήτριες που θα παρακολουθήσουν τη ενότητα «Γίνε ένας μικρός γραφίστας» θα μπορούν:

• να γνωρίσουν με ευχάριστο και απλό τρόπο τις έννοιες της γραφιστικής και του οπτικού σχεδιασμού
• να εξοικειωθούν με τα κατάλληλα εργαλεία και μέσα
• να εκφράσουν τη δημιουργικότητά τους μέσω της γραφιστικής

 

Θεματική Ενότητα 5: Ο μαγικός κόσμος της φωτογραφίας και του βίντεο

Περιγραφή:

Με έναρξη μελέτης τις βασικές αρχές της Φωτογραφίας,( κάδρο, φως, χρώμα, προοπτική) οι μαθητές /ιες θα περάσουν σε πρακτικά παραδείγματα για να εξασκηθούν στη δημιουργική χρήση των παραπάνω χαρακτηριστικών. Σε δεύτερη φάση και μέσα από παραδείγματα και συζήτηση, θα διαπιστώσουν τα κοινά και μη κοινά στοιχεία μεταξύ ακίνητης και κινούμενης εικόνας. Αφού αναλύσουν παραδείγματα θα περάσουν στην κίνηση μπροστά και πίσω από την κάμερα για να δημιουργήσουν τις πρώτες δικές τους εκδοχές πολύ σύντομων αφηγήσεων.

Όλες οι ασκήσεις προβάλλονται στην ολομέλεια για σύγκριση και συζήτηση με στόχο να εξερευνήσουν τη δυναμική και πολυμορφία της εικόνας στη σύγχρονη εποχή.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:

Οι μαθητές – μαθήτριες που θα παρακολουθήσουν τη ενότητα «Ο μαγικός κόσμος της φωτογραφίας και του βίντεο» θα μπορούν:

• να αναγνωρίζουν τα δομικά χαρακτηριστικά της ακίνητης εικόνας
• να ταξινομούν τα διαφορετικά είδη βίντεο που συναντάμε σήμερα
• να πειραματίζονται με διαφορετικές μορφές λήψεων φωτογραφίας και βίντεο

 

Θεματική Ενότητα 6: Καλλιτεχνικό εργαστήριο

Περιγραφή:

Στόχος της θεματικής ενότητας είναι η ανάπτυξη της δημιουργικότητας και της καλλιτεχνικής έκφρασης των μαθητών και των μαθητριών μέσα από την τέχνη και τη χειροτεχνία. Στο πλαίσιο της θεματικής ενότητας οι μαθητές θα έχουν την ευκαιρία να πειραματιστούν με διαφορετικά υλικά και τεχνικές, καθώς και να γνωρίσουν αναλογικά και ψηφιακά εργαλεία δημιουργικής έκφρασης. Αντλώντας έμπνευση από το έργο γνωστών καλλιτεχνών που δουλεύουν στη σύγκλιση τέχνης, επιστήμης και τεχνολογίας, οι μαθητές και οι μαθήτριες θα δημιουργήσουν τις δικές τους κατασκευές / γλυπτά με χρήση απλών ανακυκλωμένων υλικών, δουλεύοντας ομαδικά. Με τη βοήθεια των διδασκόντων, θα διερευνήσουν τρόπους που τα γλυπτά και οι κατασκευές τους μπορούν να μετατραπούν σε αλληλεπιδραστικά έργα ενεργοποιώντας ψηφιακές εικόνες και ήχους. Για τη μετατροπή των έργων θα χρησιμοποιηθούν κατάλληλοι αισθητήρες και ηλεκτρονικά εξαρτήματα. Μέσα από αυτή τη διαδικασία επιδιώκεται η ενίσχυση της φαντασίας, της αυτοέκφρασης, της κριτικής σκέψης και των κοινωνικών δεξιοτήτων των μαθητών και των μαθητριών.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:

Οι μαθητές – μαθήτριες που θα παρακολουθήσουν τη ενότητα «Καλλιτεχνικό εργαστήριο» θα μπορούν:

• να εκφράζουν τις ιδέες τους δημιουργικά μέσα από την τέχνη και τη χειροτεχνία
• να γνωρίζουν αναλογικά και ψηφιακά εργαλεία δημιουργικής έκφρασης
• να συνεργάζονται και να δουλεύουν ομαδικά σε ένα κοινό καλλιτεχνικό έργο

 

Θεματική Ενότητα 7: Η τέχνη του βιβλίου

Περιγραφή:

Στο πλαίσιο της ενότητας, το βιβλίο εξετάζεται ως υλικό και συμβολικό αντικείμενο. Το πρώτο μέρος εστιάζει αρχικά στο βιβλίο ως υλικό αντικείμενο. Οι μαθητές και οι μαθήτριες εξοικειώνονται με την παραγωγή και τη διάδοση του βιβλίου, τα υλικά, τις μορφές, τις τεχνικές, τις κοινότητες πρακτικής και τα επαγγέλματα του βιβλίου σε διαφορετικούς γλωσσικούς και πολιτισμικούς χώρους και διαφορετικές περιόδους. Οι μαθητές και οι μαθήτριες προσεγγίζουν τη χειρόγραφη, έντυπη και ψηφιακή διαδρομή του βιβλίου με αναφορά στην πολιτισμική αλλά και στην αισθητική του διάσταση. Με άξονα τους μύθους και τα παραμύθια, συγκρίνουν επιλεγμένες μορφές βιβλίων του παρελθόντος, όπως τα εικονογραφημένα χειρόγραφα μεσαιωνικά ζωολόγια ή την πρώτη έντυπη έκδοση διάσημων λογοτεχνικών παραμυθιών, όπως ο Παπουτσωμένος γάτος, με συναφή σύγχρονα παιδικά βιβλία και σχολιάζουν τις ομοιότητες και τις διαφορές του σε υλικό, πολιτισμικό και αισθητικό επίπεδο.

Κατά το δεύτερο μέρος, οι μαθητές-τριες εστιάζουν στη λειτουργία της φαντασίας τόσο στη συγγραφή όσο και στην ανάγνωσή τους. Εξετάζεται, μέσα από συγκεκριμένα κείμενα, πώς ο δημιουργός συνθέτει μια ιστορία και πώς αυτή η ιστορία επιτρέπει στον αναγνώστη να τη διαβάσει με τον δικό του τρόπο, να φτιάξει έναν δικό του κόσμο με βάση τις δικές του εικόνες και προσλαμβάνουσες. Η μαγική αυτή ιδιότητα του βιβλίου συζητιέται σε σχέση με την καθοδηγητική λειτουργία της εικόνας, η οποία δίνει μία και συγκεκριμένη μορφή στον κόσμο αυτόν.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:

Οι μαθητές – μαθήτριες που θα παρακολουθήσουν τη ενότητα «Η τέχνη του βιβλίου» θα μπορούν:

• να αναγνωρίζουν το βιβλίο ως υλικό αντικείμενο που παράγεται σε συγκεκριμένες πολιτισμικές συνθήκες και να το περιγράφουν σε επίπεδο παραγωγής και αισθητικής σε συνάρτηση με τις συνθήκες αυτές
• να διακρίνουν στις ιστορίες τα στοιχεία που σχετίζονται με έναν πολιτισμό και μία εποχή αλλά και τη δυναμική της επιβίωσής τους στον χώρο και στον χρόνο
• να καταλαβαίνουν τους τρόπους γραφής μιας ιστορίας και να έχουν επίγνωση ότι τη συνδημιουργούν κάθε φορά που τη διαβάζουν

 

Θεματική Ενότητα 8: Αρχιτεκτονική αισθητική

Περιγραφή:

Στόχος της θεματικής ενότητας είναι η εισαγωγή των μαθητριών και των μαθητών στον κόσμο της αρχιτεκτονικής, με έμφαση στην αισθητική και τον σχεδιασμό, ώστε να αναπτύξουν την αντίληψή τους για το χώρο ως περιβάλλον και ως κατασκευή, ενώ παράλληλα να προαχθεί η εκτίμησή τους για την τέχνη της αρχιτεκτονικής και τη διαδικασία του σχεδιασμού. Στο πλαίσιο του μαθήματος, οι μαθήτριες και οι μαθητές θα κληθούν να σκεφτούν πάνω στις εμπειρίες τους χρήσης διαφορετικών χώρων. Θα έρθουν σε μια πρώτη επαφή με χωρικές έννοιες, όπως οι άξονες συμμετρίας και η κλίμακα μεγέθους, αλλά και με ζητήματα της αναπαράστασης και του σχεδιασμού του χώρου, όπως η οπτική γωνία και η προοπτική. Το μάθημα βασίζεται σε οπτικό υλικό αναπαράστασης αρχιτεκτονικών και άλλων χώρων, προερχόμενο από προσφιλή στα παιδιά μέσα, όπως οι ταινίες και τα κόμιξ, αλλά και σε σύντομα σχεδιαστικά και κατασκευαστικά παιχνίδια.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα:

Οι μαθήτριες και οι μαθητές που θα παρακολουθήσουν τη ενότητα «Αρχιτεκτονική αισθητική» θα μπορούν:

• να αντιλαμβάνονται και να χρησιμοποιούν βασικές έννοιες περιγραφής του χώρου και των χωρικών τους εμπειριών
• να αντιλαμβάνονται και να αποκωδικοποιούν βασικές συμβάσεις αναπαράστασης τους χώρου
• να χρησιμοποιούν δημιουργικά κάποια βασικά εργαλεία αναπαράστασης του χώρου